نظريه بازي‌ها طي دو دهه گذشته كاربرد وسيعي پيدا كرده است. براساس اين نظريه رفتار و تصميم‌های بازيگران اقتصادي بر خلاف تئوري‌هاي سنتي اقتصاد نه تنها به رفتار و تصميم‌های خود فرد بلکه به رفتار و تصمیم‌های ساير بازيگران در آن حوزه فعالیت هم بستگي دارد. بنابراین طبق اين نظريه تصميم‌ها در يك فضاي تعاملي استراتژيك اتخاذ می‌شوند. يكي از الگوهاي كاربردي در نظريه بازي‌ها الگوي مدير ـ عامل است. طبق اين الگو يك بازيكن (مدير)، انجام فعالیت اقتصادی را به دیگری واگذار می‌کند و به او انگيزه مي‌دهد كه عمل مزبور را انجام دهد در حالي كه ممكن است مطلوبيت و نفع آنها متفاوت باشد. الگوي مدير ـ عامل بدنبال ارائه راهكارهايي است كه مطلوبيت‌هاي متفاوت ناشی از نفع اقتصادی دو طرف قرارداد را همسو ساخته و تضاد منافع آنهارا برطرف سازد.
عقود مشاركتي در اقتصاد اسلامي از ويژگي‌هايي برخوردارند كه در قالب نظريه بازي‌ها و الگوي مدير ـ عامل قابل بررسي هستند لذا در اين تحقيق سعي شده است دو عقد مضاربه و مشاركت مدني از عقود مشاركتي در قالب نظريه بازي‌ها و الگوي مدير ـ عامل مورد مطالعه و بررسي قرار گيرند. در این مطالعه نشان داده شده است كه عقود مشاركتي و از جمله عقد مضاربه كه بيش از 14 قرن از آغاز شکل‌گیری حكومت اسلامي در جوامع به‌صورت كاربردي مورد استفاده قرار مي‌گيرند در قالب ادبيات روز دنيا قابل مطالعه می‌باشند. همچنين در این مطالعه کاربرد متقابل عقود مشاركتي و الگوي مدير ـ عامل برای رفع مشکلات یکدیگر مورد توجه قرار گرفته و نشان داده شده است كه اگر افراد جامعه كاملا طبق مقررات شرعي و ضوابط ديني رفتار کند به عبارتي اگر جامعه يك جامعه ايده آل اسلامي باشد مشكل الگوي مدير ـ عامل خود بخود مرتفع شده و قراردادها با هزينه پايين‌تر و به‌طور ساده عملياتي و اجرايي مي‌شوند و مشکل اساسی الگوی مدیر ـ عامل برطرف می‌گردد و اگر در جوامع اسلامي مقررات شرعي دقيقا در رفتار افراد تبلور پيدا نكند در اين حالت راهكارهاي بدست آمده از الگوي مدير ـ عامل مي‌توانند در كارآمدتر كردن عقود مشاركتي مضاربه و مشاركت مدني مورد استفاده قرار گيرند.
در این کتاب پس از مروري به ادبيات موضوع، عقود مشارکتی مضاربه و مشارکت مدنی و عملکرد، این عقود در بانكداري بدون رباي ايران به‌طور جامع مورد مطالعه قرار گرفته است. همچنین عقود مشاركتي مضاربه و مشاركت مدني در قالب نظريه بازي‌ها از طريق شكل گسترده و درختي بازي به‌طور مفصل مورد مطالعه قرار گرفته و براي مضاربه و مشاركت مدني الگويي در قالب الگوي مدير ـ عامل ارایه گردیده است. قابل ذكر است كه برای جامعیت کار دو نوع جامعه اسلامي فرض شده است: يك نوع جامعه اسلامي كه در آن مقررات شرعي دقيقاً رعايت مي‌شود؛ بنابراين صداقت راستگويي، شفافيت و... در تعاملات افراد آن حاكم است به عبارتي اطلاعات در جامعه متقارن است که در اين صورت مشكل عدم تقارن اطلاعاتي در الگوي مدير ـ عامل حل و قراردادها ساده‌تر شده و سودآوري عقود افزايش مي‌يابد و يك نوع جامعه اسلامي كه اطلاعات در آن نامتقارن بوده و در عمل مقررات شرعي دقيقا رعايت نمي‌‌شوند. برای این حالت با استفاده از دستاوردهاي الگوي مدير ـ عامل بمنظور بهینه کردن عقود مضاربه و مشاركت مدني، الگوی جدیدی معرفی شده و این الگو به روش لاگرانژ حل و شرایط بهینه قراردادها از دیدگاه اقتصادی مشخص شده است.
این کتاب به قلم دکتر سید حسن قوامی و به همت انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) در سال 1391 و در 328 صفحه منتشر شده است. این کتاب حاوی شش فصل به ترتيب ذیل می‌باشد:
فصل1. مبانی نظری نظریه بازیها و الگوی مدیر ـ عامل
فصل2. تبیين الگوی مدیر ـ عامل در نظریه‌های اقتصادی
فصل3. مطالعه فقهي و حقوقي مضاربه و مشاركت مدني و بررسي عملكرد آنها در بانكداري بدون رباي ايران
فصل4. انطباق نظریه بازیها (الگوی مدیر ـ عامل) در عقود مضاربه و مشارکت مدنی
فصل5. الگوي مضاربه و مشاركت مدني براساس الگوي مدير ـ عامل
فصل6. جمع‌بندی، نتیجه‌گیری و پیشنهادهای سیاستی
علاقمندان می‌توانند جهت خرید این کتاب به این لینک مراجعه نمایند.
صفحه تازه های نشر