لیلا محرابی (کارشناس پژوهشی)
به منظور آشنایی بیشتر علاقمندان با جزئیات عملیات بانکداری اسلامی در جهان و بررسی عملکرد مالی بانکهای اسلامی در کشورهای مختلف، در بخش اطلاعات آماری پورتال بانکداری اسلامی، صورت‌های مالی بانکهای اسلامی گردآوری شده و به صورت دوره‌ای، اطلاعات این بخش بروزرسانی خواهد شد.
بانکداری اسلامی در کشور قطر:
الف) مقدمه: اولین بانک اسلامی قطر در سال 1983 تأسیس گردید. از دیرباز كشورهاي عربي براي تشكيل يك سيستم بانكي اسلامي بزرگ توافق كرده‌اند و صندوق ذخيره مالي قطر (منابع مالی ناشي از درآمدهاي نفتي و گازي) تلاش مي‌كند كه فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري در زمينه‌هاي اقتصادي را بدست آورد زيرا اين امر باعث افزايش تقاضا براي توليدات و خدمات قطر از جمله خدمات بانكي اسلامي مي‌شود و نفوذ اين كشور در منطقه را تقويت مي‌كند. از این‌رو، کشور قطر درصدد تأسيس بزرگترين بانك اسلامي با سرمايه يك ميليارد دلار با همكاري بانك توسعه اسلامي و گروه البركه و بانك‌هاي ديگر است که منجر به تقويت صنعت حمايت مالي اسلامي در منطقه و ارايه خدمات مالي مختلف به سرمايه‌گذاران خواهد شد.
ب) دریافت اطلاعات آماری بانکداری اسلامی در کشور قطر.
بانکداری اسلامی در کشور پاکستان:
الف) مقدمه:
فرایند اسلامی شدن بانک‌‌ها در پاکستان از سالهای ۱۹۷۹ـ۱۹۸۰ و به صورت تدریجی آغاز شد. پاكستان با فراهم‌کردن بستر تنظيمي براي بانك‌هاي اسلامي آغوش خود را بر روي فرآيند اسلامي شدن گشود. در این راستا، دولت نیز متعهد به ايجاد يك سيستم اقتصادي اسلامي در پاكستان و انجام تمام اقدامات لازم در اين زمينه بود. طبق بخشنامه ۲ ژوئن ۱۹۸۴، دولت پاکستان، برای تغییر تدریجی روشهای مالی که شامل بانکهای تجاری و تخصصی و نیز مؤسسات مالی غیر بانکی می‌شد، برنامه‌ای برمبنای این خط مشی‌‌‌ها اعلام کرد:
۱- از اول ژوئیه ۱۹۸۴، کلیه نهادهای بانکی آزادند که مطابق ضوابط اسلامی و روشهای مبتنی بر بهره که صرفاً برای سرمایه در گردش و به مدت بیش از شش ماه باشد، تسهیلاتی اعطا کنند.
۲- از اول ژانویه ۱۹۸۵ کلیه اعتبارات اعطایی به دولت مرکزی، حکومتهای ایالتی، مؤسسات دولتی و شرکتهای سهامی خصوصی از طریق روشهای اسلامی خواهد بود.
۳- از اول آوریل ۱۹۸۵ کلیه تسهیلات مالی به تمام اشخاص و مؤسسات براساس بند «ب» خواهد بود.
۴- روشهای تسهیلاتی اسلامی باید با توافق طرفین تحقق پذیرد.
۵- از اول ژوئیه ۱۹۸۵ هیچ بانکی حق قبول پس‌انداز براساس بهره را نخواهد داشت و بجز پس‌انداز‌‌هایی که به صورت حسابهای جاری قرض‌الحسنه بدون سود دریافت می‌شود، کلیه پس‌انداز‌‌ها براساس تقسیم سود و زیان بانک تحصیل خواهد شد.
به طور کلی، در کشور پاکستان برای رشد بانکداری اسلامی سه استراتژی تأسیس بانکهای کاملاً اسلامی نوپا با مشارکت بخش خصوصی، ایجاد بانکهای تجاری به عنوان مکمل بانکهای اسلامی و ایجاد یک باجه مخصوص عملیات بانکداری اسلامی در تمام شعب بانکهای تجاری، در دستورکار قرار گرفته و قواعدي كه توسط اين بانك‌ها براي اعطاي تسهيلات پذيرفته شده است عبارتند از اصل تسهيم سود و زيان، اصل مبتني بر هزينه و دستمزد، اصل خدمات بدون بهره و اصل تابعه كمي.
ب) دریافت اطلاعات آماری بانکداری اسلامی در کشور پاکستان.
بانکداری اسلامی در کشور ترکیه:
الف) مقدمه: در کشور ترکیه اهمیت بانکداری اسلامی نه تنها برای حمایت از رشد اقتصادی بلکه برای رهبری این کشور در آینده به طور واضح درک شده است. در حال حاضر چهار بانک اسلامی در نظام بانکداری ترکیه فعال هستند که 3/5 درصد صنعت بانکداری ترکیه را تشکیل می‌دهند. هدف اتحادیه بانکهای اسلامی ترکیه سه برابر کردن سرمایه بانکهای اسلامی تا سال ۲۰۲۳ است و معتقدند آموزش بخشی از فرایند سیستم بانکداری اسلامی است، از این‌رو، آنها با جدیت به دنبال مدلی هستند که مالزی در حال حاضر از آن استفاده می‌کند و تلاش می‌کنند تا بر پایه تجریبات مالزی آموزش بانکداری اسلامی را در این کشور توسعه دهد.
ب) دریافت اطلاعات آماری بانکداری اسلامی در کشور ترکیه.
اخبار مشابه:
· بانکداری اسلامی در مالزی و بحرین.
· بانکداری اسلامی در عربستان، کویت و امارات متحده عربی.