با توجه به رشد روزافزون استفاده از كارت‌هاي اعتباري بانكي در كشورهاي اسلامي و لزوم انطباق كاركرد اين كارت‌ها با موازين شرع مقدس اسلام، تحقيقات فقهي متعددي از سوي اساتيد و متخصصان بانكداري اسلامي خصوصاً در كشورهايي كه در اين رشته پيشرفت‌هاي شايان توجهي را كسب نموده‌اند، انجام شده و بانك‌هاي اسلامي اقدام به تشكيل هيئت‌هاي شرعي با هدف نظارت و مراقبت بر عملكرد آنها از نظر تطبيق با ضوابط اسلامي نموده‌اند.
در جمهوري اسلامي ايران كه صدور و استفاده از كارت‌هاي اعتباري بانكي در مراحل اوليه اما در حال گسترش مي‌باشد، تشريح ابعاد مختلف فقهي ـ حقوقي اين كارت‌ها و ارائه راه‌حل‌هايي سازگار با فقه شيعه توسط اقتصاددانان مسلمان و فضلاي حوزه علميه، به استقبال بانك‌ها از صدور اين كارت‌ها و رواج استفاده از آنها در بین مردم خواهد انجاميد.
يكي از راه‌هاي شناخت ابعاد فقهي اين كارت‌ها، استفاده از تجربيات ديگر كشورهاي اسلامي و ترجمه كتب و مقالات نگارش‌يافته در اين زمينه مي‌باشد. البته به دليل حاكميت اهل سنت در اغلب كشورهاي اسلامي و ارائه نتايج چنين پژوهش‌هايي در قالب فقه اهل تسنن، شايد استفاده كامل از آنها در بانكداري جمهوري اسلامي ايران كه بر اساس فقه متعالي شيعه اداره مي‌شود، ممكن نباشد، لكن به دليل وجود نقاط اشتراك فراوان شيعه و اهل سنت در مباني فقهي عملكرد كارت‌هاي اعتباري، ترجمه و ارائه آنها به جامعه علمي و ديني كشور مي‌تواند باعث رشد آگاهي و شناخت علاقه‌مندان اين پديده شده، موجب توليد فكر و ايده‌هاي جديد گرديده، به تحرك بيشتر صاحبنظران حوزه و دانشگاه در ارائه نظرات اصلاحي و تكميلي مطابق با فقه شيعه منجر گشته و در نهايت با برخورداري از توجهات مراجع بزرگوار تقليد و فتاوي راهگشا آنان، اسباب فتح بابي در گسترش استفاده مشروع از كارت‌هاي اعتباري در کشور گردد.
در این راستا انتشارات پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، کتابی را با عنوان «کارتهای اعتباری و انطباق‌پذیری فقهی» نوشته دبيان محمدالدبيان و حجه الاسلام و المسلمین دکتر سید عباس موسویان با ترجمه رضا محبی مجد منتشر نموده است. این کتاب، ترجمه‌اي است از سه مقاله پژوهشي به هم پیوسته كه حاصل مطالعات همه‌جانبه «استاد محمدالدبيان» از صاحبنظران بانكداري اسلامي در عربستان بوده و در آن بعد از مقدماتي چون تعريف و انواع كارت‌هاي اعتباري، به تشريح روابط بين طرف‌هاي اين كارت‌ها اعم از صادركننده كارت، فروشنده، دارنده كارت، بانك واسطه وغیره پرداخته و آرا و نظرات فقهي مذاهب اربعه اهل تسنن درباره نوع روابط بين اطراف كارت‌ها كه تحت كدام يك از عقود اسلامي قرار مي‌گيرند، ذكر شده و سپس به اشكالات و نقدهاي وارد به اين نظرات و پاسخ‌هاي آنها می‌پردازد و در نهايت نظر نويسنده ارائه شده است.
در ادامه سه مقاله حجه الاسلام و المسلمین دکتر موسویان در مورد مسائل کارتهای اعتباری مورد استفاده واقع شده است. نویسنده در مقاله نخست به بررسی روابط حقوقی ارکان قراردادهای کارت اعتباری بر اساس فقه امامیه می‌پردازد. در مقاله دوم طراحی کارت اعتباری بر اساس قرارداد مرابحه را به بحث می‌گذارد و در مقاله سوم راهکارهای بانک‌های اسلامی در انتشار کارتهای اعتباری را بررسی تطبیقی می‌کند.
انتشارات پژوهشکده پولی و بانکی این کتاب 172 صفحه‌ای را در تابستان 1392 به انتشار رسانیده است.
صفحه تازه های نشر