به گزارش پورتال بانکداری اسلامی دوفصلنامه تحقیقات مالی اسلامی در شماره ۱۸ خود، مقالهای با عنوان «تأمین مالی زنجیره ارزش با استفاده از اوراق گام: ماهیت، کارکرد و راهکارهای شرعی» را به قلم حسین میثمی و حمید زمانزاده منتشر کرده است.
در خلاصه این مقاله میخوانیم:
«گواهی اعتبار مولد (گام) یکی از جدیدترین نوآوریهای نظام پولی- مالی کشور در راستای تأمین مالی بخش حقیقی اقتصاد محسوب میشود که میتواند دسترسی واحدهای تولیدی به سرمایه در گردش را ارتقا بخشد. این اوراق بستر استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و بازار سرمایه جهت تأمین مالی تولید با نگرانی کمتر از نشت منابع به بخش غیرمولد اقتصاد را فراهم میکند.
پرسش اصلی تحقیق آن است که مبانی فقهی و مدل عملیاتی استفاده از اوراق گام براساس مصوبه شورای فقهی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران کدام است و چه راهکارهای فقهی جایگزین دیگری در این رابطه وجود دارد؟ یافتههای تحقیق که به روش توصیفی و تحلیل محتوا بهدستآمده نشان میدهد که از منظر فقهی راهکار مصوب شورای فقهی در رابطه اوراق گام، مبتنیبر عقد «ضمانت عرفی یا بانکی» است. در این الگو، بانک دو نقش «عامل صدور» و همچنین «ضامن بازپرداخت» اوراق را برعهده دارد که میتواند بابت هر دو مورد کارمزد دریافت کند. همچنین، اوراق گام میتواند براساس دو قالب حقوقی دیگر یعنی «صلح» و «معاوضه» نیز منتشر شود. اگر قالب حقوقی مورداستفاده صلح یا معاوضه باشد، تعهدات بانک بهصورت بالای خط ثبتشده و لذا بانک در زمان صدور اوراق بدهکار محسوب میشود. اما در الگوی مصوب مبتنیبر عقد ضمانت عرفی، تعهدات بانک بهصورت زیرخط ثبت میشود؛ یعنی بانک با صدور اوراق گام صرفاً نقش ضمانت را برعهده میگیرد و بدهکار محسوب نمیشود که این امر یکی از مزایای الگوی مصوب گام محسوب میشود.»
علاقمندان میتوانند جهت دریافت این مقاله به این نشانی مراجعه نمایند.