حجتالاسلام مجید رضایی، عضوکمیته فقهی بانک مرکزی در ششمین همایش انجمن مالی اسلامی با بیان اینکه موضعگیری نهایی در خصوص انتشار اوراق اجاره باید صورت بگیرد، گفت: جریان فقهی باید به یک همگرایی نسبی درباره اوراق اجاره رسیده و جمعبندی نهایی خود را اعلام کند.
حجتالاسلام مجید رضایی، با بیان این مطلب، افزود: از زمانی که بحث شد که آیا میتوان اوراق اجاره را بر روی سهام منتشر کرد، در کمیته فقهی بررسیهای مختلفی صورت گرفت و باید درباره این موضوع موضعگیری نهایی صورت بگیرد.
وی با بیان اینکه بعد از پایان بررسی انتشار اوراق اجاره در کمیته فقهی، باید از نظر حقوقی و مالی نیز در این خصوص به نتیجه رسید، افزود: جمعبندی کمیته فقهی این بوده که با استفاده از جمعآوری بخش مهمی از نظرات مراجع و استفتا از آنها صورت گرفته، این است که سهام به عنوان نماینده سهمی از داراییهای آن مجموعه تولیدی است و سهام به عنوان یک برگه مالی با آنچه که در واقعیت خارجی وجود دارد، رابطه مستقیم دارد.
عضو کمیته فقهی بانک مرکزی با اشاره به محدودیتهای موجود در قوانین کشور از جمله قانون تجارت و غیره در این خصوص وجود دارد، تصریح کرد: اگر قرار است از طریق عقد اجاره یا سایر عقود، منافع و داراییهایی که سهام نماینده آنهاست منتقل شود، قاعدتا این منافع باید به گونهای باشد که بتوان روی آنها اجاره پرداخت کرد. اجرتهایی که گرفته میشود باید قیمت آن دارایی را پوشش دهد و به صاحبان اوراق داده شود.
حجتالاسلام رضایی با بیان اینکه یکی از بحثهای مهم این است که اگر بتوانیم از عقد اجاره استفاده کنیم، باید منفعت داشته باشد و قابل اجاره دادن باشد، خاطرنشان کرد: معمولا از نظر فقهی وقف، عاریه و اجاره را مراجع از یک شکل می دانند و تمامی اینها مربوط به اموالی است که دارای منفعت است. اصل در این زمینه این است که اصل دارایی باقی میماند و منافع از آنها حاصل میشود. شرکتهایی که دارای داراییهای فیزیکی بسیاری هستند، حداقل باید داراییهای قابل اجاره آنها بیش از ۶۰ درصد باشد.
وی با اشاره به اینکه برخی از شرکتها عمده داراییشان وجه نقد است، گفت: وجه نقد از جمله اموری نیست که ذاتا دارای منفعت باشد بلکه باید در مسیری استفاده شود که منفعت ایجاد کند. براساس تفسیر و تحلیلی که کمیته فقهی داشته و از نظرات حقوقی نیز پشتیبانی میشود، این است که باید در زمینه عقد اجاره شرکتهایی را وارد کرد که دارای داراییهای فیزیکی فراوان باشند.
عضو کمیته فقهی بانک مرکزی ادامه داد: در بازار سهام همه چیز باید مشخص باشد و باید منفعت به سرمایهگذاران منتقل شود. همچنین ارزش مالی منافع را میتوان همان سود خالص یا EPS شرکتها در نظر گرفت و البته این خود شرکتها هستند که میگویند چه میزان از سود حاصل شده را بین سهامداران تقسیم خواهند کرد.
منبع: انجمن مالی اسلامی ایران