حسین خزلی خرازی اظهار کرد: بازار سرمایه و اقتصاد ما مکانیزم کشف نرخ سود انواع اوراق را نداشت و عموماً اوراق سپرده مبتنی بر دارایی اعم از مشارکت، صکوک و گواهی سپرده با سودهای علی الحساب منتشر میشد بنابراین بازاری برای کشف نرخ اوراق تا کنون وجود نداشته است.
وی گفت: یکی از مهمترین اتفاقاتی که با انتشار اوراق خزانه افتاد، این است که به طور خودکار بازاری برای کشف نرخ انواع اوراق شکل گرفت و بدین ترتیب بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا و زمان سررسید اوراق قیمتها متغیر می شود، بنابراین یکی از حلقههای مفقوده بازار ما هم اکنون با این اوراق ایجاد شده است.
این کارشناس بازار سرمایه در خصوص اهمیت اسناد خزانه اسلامی گفت: شکی نیست که دولت با بدهیهای زیادی روبه رو است و اسناد خزانه اسلامی یکی از مکانیزمهایی است که بورس می تواند به تأمین مالی دولت کمک کند، بنابراین طبیعی است دولت برای هر پروژه که تأمین مالی کند باعث گردش چرخه اقتصادی می شود.
وی با اشاره به اسناد خزانه اسلامی منتشر شده در پایان هفته گذشته گفت: اوراق منتشر شده برای پرداخت بدهی دولت به پیمانکاران است، طبیعی است که این تأمین مالی باعث کمک به پیمانکاران و چرخش مالی و رونق اقتصادی می شود.
خزلی در ادامه افزود: از آنجایی که منتشر کننده این اوراق دولت است و فرض بر این است که ریسک این اوراق صفر است بنابراین نرخی که در این محل کشف می شود می تواند مبنای محاسبه سایر اوراق باشد بر این اساس نرخ اوراق خزانه اسلامی می تواند پایه نرخ گذاری سایر اوراق هم باشد.
خزلی خرازی درباره احتمال عدم تعهد دولت گفت: این احتمال صفر نیست اما با توجه به اینکه این اوراق توسط دولت منتشر می شود به نظر می رسد که ریسک آن صفر باشد، پیش از این نیز مواردی وجود داشته که اوراقی توسط دولت منتشر شده و دولت نتوانسته در سررسید بازپرداخت کند و حتی مواردی بوده که دولت کوپن های سود را هم با تأخیر پرداخت کرده است اما در همه جای دنیا اوراق منتشر شده توسط دولتها کمترین ریسک را دارند.
وی درباره راهکار حصول اطمینان به اوراق اسناد خزانه اسلامی به ضرورت راه اندازی موسسات رتبه بندی یا ارتباط با موسسات رتبه بندی بین المللی اشاره کرد و گفت: یکی از حلقه های مفقوده بازار برای کاهش این دسته از ریسک ها موسسات اعتبار سنجی است. به عنوان مثال وقتی یک شرکتی مثل ایران خودرو یا یک بانک اوراق منتشر می کند با دولت فرق دارد حتی وقتی خزانهداری دولت اوراق منتشر کند با بقیه بخشهای دولت فرق می کند بنابراین به طور خودکار با تشکیل این اوراق به این سمت می رویم که نیاز به نهادهای رتبه بندی به طور پررنگ دیده شود.
وی با بیان اینکه نهادهای رتبه بندی با مدلهای پیچیده رتبه بندی ها را انجام می دهند، اظهار داشت: موسسات معتبر رتبه بندی دولتها را هم رتبه بندی می کنند چون دولتها ممکن است در بازارهای بینالمللی تأمین مالی کنند به عنوان نمونه وقتی دولت جمهوری اسلامی یا بانک مرکزی می خواهد در اروپا اوراق منتشر کند، خرید اوراق و نرخ بازده اوراق و جذابیت یا عدم جذابیت اوراق بدون شک به رتبه ای که نهاد رتبه بندی بین المللی به ما می دهد برمی گردد.
خزلی خرازی با بیان اینکه در محیط اقتصاد مالی نیاز به این نهاد امری حتمی است، گفت: صکوکی که برای یک پروژه منتشر می شود ریسک خودش را دارد اما از آنجایی که هم اکنون بانکها پرداخت سود و بازپرداخت انواع صکوک را ضمانت می کنند، همه اوراق یک شکل هستند در حالیکه در دنیای پیشرفته بر اساس جنس پروژه و ناشر و حتی رفتار قبلی ناشر ریسکهای مختلف وجود دارد بنابراین نهادهای رتبه بندی با مدلهای پیچیده اعتبار سنجی برای سنجش ریسک و اعتبار به میان می آیند.
وی در بخش پایانی گفتگو با سنا درباره تلاشهایی که تا کنون برای راه اندازی موسسات رتبه بندی در داخل انجام شده، گفت: تلاش های انجام شده برای گرفتن نمایندگی از شرکتهای بینالملی رتبه بندی به دلیل تحریمها موفق نبوده و از نهادهای رتبه بندی بزرگ گرفته مثل فیچ، مودی، اس اند پی تا نهادهای رتبهبندی دسته دوم به دلیل تحریم با ما همکاری نکردند.
این کارشناس بازار سرمایه خاطر نشان کرد: یکی از امتیازات برداشته شدن تحریم ها، امکان رتبه بندی مجدد ناشران است به طوریکه در سال 80 بانک مرکزی در اروپا اوراق قرضه یورویی منتشر کرد که یکی از این موسسات رتبه بندی دولت را رتبهبندی کرد به همین دلیل آن زمان اساتید مالی میگفتند مهمتر از تأمین مالی اتفاق افتاده، این است که برای اولین بار دولت ایران رتبه پیدا کرده است.
خزلی خرازی گفت: داشتن رتبه در بازارهای مالی جهانی به دولت ما در تأمین مالی در سطح بین المللی کمک می کند و بعد از آن شرکتها نیز یاد می گیرند برای تأمین مالی به موسسات رتبه بندی مراجعه کنند.
منبع: پایگاه اطلاعرسانی بازار سرمایه