بانکداری اسلامی در نظام اقتصادی اسلام از جایگاه ویژهای برخوردار است. در بانکداری اسلامی اصول و معیارهای خاصی حاکم است و در عین حال که باید موازین شرعی مانند حرمت ربا، ممنوعیت غرر، ریسکپذیری سرمایه و مشروعیت قراردادها را در همه گونههای فعالیت بانکی مراعات شود، نگاه عمیقی نیز به مقاصد شریعت باید وجود داشته باشد. تاکنون کشورهای مختلف، الگوهای مختلفی برای اجرای بانکداری اسلامی استفاده کردهاند که هر یک ویژگیهای مختص به خود را داشته است. در کتاب «الگوی بانکداری اسلامی» تلاش شده تا ضمن تبیین جایگاه بانکداری اسلامی در جهان، الگوهای مختلف آن معرفی و تشریح شود.
کتاب «الگوی بانکداری اسلامی» در چارچوب اهداف و برنامههای پژوهشگاه بینالمللی المصطفی (صلیالله علیهوآلهوسلم) و به قلم آقای محمدجواد محققنیا برای دوره کارشناسی ارشد رشته مالیه و بانکداری اسلامی تهیه و تدوین شده است. این کتاب مشتمل بر چهار بخش اصلی است. در بخش اول، پس از تبیین ویژگیهای بانکداری اسلامی و مقایسه آن با بانکداری در نظام اقتصادی سرمایهداری، به کارکردهای بانک در نظام اسلامی اشاره شده و برخی مشکلات پیشروی نظام بانکداری اسلامی تبیین شده است. در بخش دوم الگوهای موجود بانکداری شامل بانکداری سرمایهگذاری، بانکداری توسعهای-تخصصی، بانکداری تجاری، بانکداری محدود، بانکداری جامع و بانکداری خرد توضیح داده شده و ضمن تبیین تاریخچه آنها، ويژگیها و حوزه فعالیت هر الگو بررسی شده است.
در بخش سوم، پس از تبیین الگوی کنونی بانکداری بدون ربا در ایران، به الگوهای مختلف بانکداری اسلامی پرداخته شده است که برخی از آنها عبارتند از: الگوی وکالت بانکداری اسلامی شهید صدر، الگوی بانکداری اسلامی شهید بهشتی، الگوی بانکداری اخلاقی، الگوی بانکداری تخصصی، الگوی فروش خدمات و الگوی تفکیک و ... .
در بخشی از توضیح نویسنده درباره الگوی تفکیک آمده است: «تفکیک در زمینه ادبیات پولی و بانکی به طور عام به معنای جداسازی مجموعه وظایف بانک از یکدیگر است و به طور خاص به مفهوم جداسازی خدمات بانکی، اعم از ارائه حسابهای جاری و خدمات مربوط به سیستم پرداختها از سرمایهگذاری و سپردههای سرمایهگذاری و مدتدار است. هماکنون برای بانکها دو وظیفه اصلی متصور است: سپردهپذیری و وامدهی. در واقع منظور ما از تفکیک، جداسازی این دو وظیفه و قطع ارتبط آنها است؛ به گونهای که سپردههای جاری و دیداری بانکها در اعطای تسهیلات بانکی همراه با دریافت سود مورد استفاده قرار نگیرد و منابع مورد نیاز در اعطای تسهیلات از روشهای دیگر تامین شود». سرانجام در بخش چهارم کتاب، الگوهای بانکداری اسلامی در کشورهای دیگر مانند امارات، سوریه، پاکستان، عربستان، بحرین، کویت و انگلستان معرفی شده است.
ویراست نخست کتاب «الگوی بانکداری اسلامی» در سال ۱۳۹۳، از سوی مرکز بینالمللی ترجمه و نشر المصطفی (صلیالله علیهوآلهوسلم) وابسته به پژوهشگاه بینالمللی المصطفی (صلیالله علیهوآلهوسلم) با شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۱۹۵ هزار ریال در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.
مشتاقان میتوانند صفحات ابتدایی این کتاب را از این نشانی دریافت نمایند.
صفحه تازه های نشر