اولین کنگره ملی اقتصاد مقاومتی

رییس مجلس: روح حاکم بر سیاست‌های اقتصاد مقاومتی درک شود.

رئیس مجلس تأکید کرد: روشن است که اکثر بندهای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی قابل اجراست و در مفهوم ابهامی ندارد، البته اسناد بالا دستی نباید باعث گم کردن هدف اصلی که همان تحقق اقتصاد مقاومتی است بشود؛ لذا باید به درستی روح حاکم بر این سیاست‌ها را درک کرد.

دکتر علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی امروز سه شنبه 28 بهمن‌ماه، در اولین کنگره ملی اقتصاد مقاومتی با تشکر از دست‌اندرکاران این مراسم اظهار کرد: در رابطه با سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی به چند موضوع اشاره می‌کنم که نکته اول ارزیابی‌هایی است که منجر به تدوین سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در مجمع تشخیص مصلحت نظام شد.

وی افزود: نکته دوم روح حاکم بر این سیاست‌هاست؛ در ابعاد مختلفی در زمینه این سیاست‌ها بحث شده اما روح حاکم بر اساس ارزیابی وضعیت اقتصادی کنونی کشور بوده است. نکته سوم نکاتی مهمی است که در اقتصاد مقاومتی باید پیگیری کرد.

رئیس مجلس ادامه داد: در ارزیابی شرایطی که منجر به تدوین سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی شد، گاه گفته می‌شود تدوین و ابلاغ این سیاست‌ها به خاطر تحریم‌های بین‌المللی بوده که این امر صحیح نیست هر چند شاید تحریم‌ها عاملی اثرگذار بود اما اقتصاد ایران مشکلات اساسی دارد و شاید اقتصاد مقاومتی پاسخگوی این مشکلات است.

لاریجانی با بیان اینکه پس از انقلاب اسلامی روحیه مناسبی برای توسعه اقتصادی شکل گرفت، گفت: اما  با این وجود مشکلات همچنان باقی ماند و از جمله این مشکلات اقتصاد دولتی است؛ در سیاست‌های اصل 44 و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بنا شد اقتصاد به مردم واگذار شود اما این مشکل دولتی‌بودن همچنان وجود دارد و مردم در اقتصاد حضور ندارند.

رئیس مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: نکته دیگر این است که اقتصاد ما در مقابل برخی دسیسه‌ها از مقاومت کافی برخوردار نیست و هر چند حضرت امام(ره) فرمودند که استقلال سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی محور کار باشد اما هنوز در حوزه استقلال اقتصادی مشکلات زیادی وجود دارد و تاکنون نتوانسته‌ایم استقلال اقتصادی را در کشور حاکم کنیم و این امر می‌تواند به استقلال سیاسی و فرهنگی آسیب برساند.

وی یادآور شد: نکته دیگر این است که ما کشور را گران اداره می‌کنیم و با وجود هزینه‌های زیاد بهره‌وری لازم حاصل نمی‌شود؛ این ارزیابی‌ها از شرایط کشور و آسیب تحریم‌ها باعث توجه به این نکته شد که عیب‌های خود را بدانیم.

لاریجانی در ادامه سخنان خود درباره روح حاکم بر سیاست‌های اقتصاد مقاومتی گفت: روشن است که اکثر بندهای این سیاست‌ها قابل اجراست و در مفهوم ابهامی ندارد؛ ما با امکاناتی که داریم باید رشد اقتصادی را بر تولید ملی مبتنی کنیم اما اسناد بالا دستی نباید باعث گم کردن هدف اصلی که همان تحقق اقتصاد مقاومتی است بشود؛ بنابراین باید به درستی روح حاکم بر این سیاست‌ها را درک کرد که  در این صورت رونق بر تولید حاکم خواهد شد.

وی افزود: اولین مسئله در این سیاست‌ها این است که اگر بخواهیم جهشی در اقتصاد ملی حاصل شود، باید اقتصاد مردمی شود لذا سیاست‌های اصل 44 برای همین امر تدوین شد اما همانند بسیاری از قوانین دیگر به خوبی اجرایی نشده است. مثلا امسال 180 هزار میلیارد تومان حجم بودجه جاری و عمرانی است که از این میزان فقط 30 هزار میلیارد به بودجه عمرانی اختصاص دارد و که بدین شکل پیشرفت ممکن نیست.

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: نکته دیگر این است که رونق تولید باید مبتنی بر اقتصاد دانش‌بنیان باشد و این نشست هم می‌خواهد چنین نگاهی ترویج کند اما مشکلی که وجود دارد در زمینه ارتباط دانشگاه و صنعت است که تاکنون این ارتباط خیلی کارآمد نبوده است و در صنعت هم رقابتی وجود ندارد. همچنین باید دانست که اقتصاد مقاومتی از لحاظ مفهومی مشکلی ندارد اما ساز‌و‌کارهای اجرای آن نیازمند تلاش‌های شما دانشگاهیان است.

لاریجانی در بخش دیگری از سخنان خود در اولین کنگره ملی اقتصاد مقاومتی یادآور شد: نکته دیگر در رابطه حمایت از صادرات انتخاب مشتریان راهبردی است که در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی عنوان شده است ولی به نظرم در این زمینه کمتر موفق بوده‌ایم.

وی همچنین به فلسفه تأسیس صندوق توسعه ملی اشاره کرد و گفت: فلسفه صندوق این است که منابع نفت و گاز کمتر برای مصارف استفاده کنیم تا از دسترس دولت خارج شده و صرف توسعه بخش خصوصی و تعاونی شود هر چند گاهی دستبردهای قانونی یا غیر قانونی به آن زده می‌شود که صحیح نیست.

رئیس مجلس شورای اسلامی در پایان اظهار کرد: امیدوارم این نشست به تحقق اقتصاد مقاومتی کمک کند و عاملی برای برطرف کردن گره‌های کور اجرایی در این زمینه باشد.

دکتر نوبخت تشریح کرد: برنامه‌های سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی .

دکتر محمدباقر نوبخت رئیس سازمان مدیریت و‌ برنامه‌ریزی کشور، نیز در اولین همایش اقتصاد مقاومتی، تحقق اقتصاد مقاومتی را یکی از مأموریت‌های سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور دانست و اظهار کرد: در مقدمه این سیاست‌ها تصریح شده است که سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در جهت تحقق اهداف سند چشم‌انداز بیست ساله کشور است، پس اندک تردیدی که در برخی افراد ایجاد می‌شد که با وجود اینکه در برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه که رشد 8 درصدی پیش‌بینی شده بود، محقق نشد بنابراین ممکن است برنامه‌های بعدی هم محقق نشود از میان رفت.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ادامه داد: ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی از جانب مقام معظم رهبری و تاکید بر این نکته که این سیاست‌ها در راستای تحقق سند چشم‌انداز بیست‌ساله است نشان‌دهنده این موضوع است که این سند هنوز در دستور کار قرار دارد و می‌توانیم بگوئیم که سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی مجموعه از سیاست‌های بهنگام در جهت سیاست‌های پیشین مخصوصا سند چشم انداز است.

نوبخت ادامه داد: ضرورت داشت متناسب با فشارهای بین‌المللی، ما هم تاکتیک‌هایی برای مقابله با این فشارها به کار می‌گرفتیم؛ بنابراین باید سپاسگزار مقام معظم رهبری باشیم که برای ایستادن در جایگاه نخست اقتصادی منطقه سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی را ابلاغ کردند.

وی افزود: این سیاست‌ها مخاطبان متعدد و متنوعی داشته است و همه ما مخاطب این سیاست‌ها هستیم و هر چند بخش عمده‌ آن معطوف به مردم است اما مخاطبین خاص آن که مسئولان هستند نمی‌تواند از مسئولیت خود در قبال این سیاست‌های نجات‌بخش شانه خالی کنند.

نوبخت اظهار کرد: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در این زمینه وظیفه و برنامه خاص دارد، به ویژه اینکه ما در شرف تهیه و تنظیم برنامه ششم توسعه هستیم و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مسئولیت داشت که نسبت به اجرای این سیاست‌های کلی اقدام کند و اقدام نخست ما در این زمینه، تفکیک این سیاست‌ها و مشخص کردن دستگاه‌های ناظر بر هر کدام از آنها بود و در گام بعدی دستگاه‌های که مسئول اجرای این بندها بودند را احظار و مسئولیت‌شان به آنها گوشزد کردیم.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ادامه داد: شورای اقتصاد، یکی از مهم‌ترین نهادهای اقتصاد کشور است که ما این شورا را به عنوان مسئول در این رابطه تعیین کردیم و اکنون این شورای اقتصاد در رابطه با تحقق اقتصاد مقاومتی مسئول ایفای نقش خود است و در ماه چند بار جلسات این شورا برگزار می‌شود.

وی افزود: همچنین ما بودجه سال 93 را با ابتنا به همین سیاست‌های کلی تعیین کردیم و با توجه به تصریحی که بر رشد اقتصادی کشور شده است در لایحه بودجه 94 رشد مثبت دو نیم درصد را پیش‌بینی کرده‌ایم و در ارتباط با سرمایه‌گذاری، رشد 4 درصدی را هدف گذاری کرده‌ایم اما این موارد کافی نیست و یکی از مولفه‌های اصلی برای رشد اقتصادی کشور افزایش بهره‌وری است و به همین جهت حمایت از صندوق شکوفایی و نوآوری مورد توجه قرار گرفت.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در پایان اظهار کرد: ما برای تهیه نقشه راه توسعه استان‌ها با همه مسئولان استانی هماهنگی‌های لازم را انجام داده‌ایم و تلاش داریم در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی وظیفه مسئولانه خود را نسبت به تحقق اقتصاد مقاومتی انجام دهیم.

فرهاد رهبر: اقتصاد مقاومتی بدون اجرای کامل اصل ۴۴ ممکن نیست.

رئیس سابق دانشگاه تهران گفت: بدون اجرای کامل اصل 44 اقتصاد مقاومتی عملیاتی نمی‌شود و باید مسئولیت‌ها به بخش خصوصی واگذار شود اما اقتصاد بخش خصوصی امروز این ظرفیت را ندارد و لازم است تا این اقتصاد آماده‌سازی شود.

فرهاد رهبر رئیس سابق دانشگاه تهران در ادامه مراسم کنگره ملی اقتصاد مقاومتی که در مرکز همایش‌های صدا و سیما برگزار می‌شد با بیان اینکه مؤلفه‌هایی برای اقتصاد مقاومتی متصور هستیم گفت: از جمله این مؤلفه‌ها می‌توان به آینده‌ساز بودن، جهادی بودن، مردمی بودن و همچنین اتکا به علوم دانش‌بنیان اشاره کرد.

وی افزود: در اقتصاد کنونی نمی‌توان در کشور را برای اقتصادهای دیگر بست بلکه باید در یک فرایند عزت‌مدارانه با دنیا تعامل برقرار کنیم.

رئیس سابق دانشگاه تهران اظهار داشت: اقتصاد مستحکم اقتصاد خودترمیم است؛ اقتصادی خودکفا و اقتصادی که شرایط آینده‌سازی و بسترسازی برای یک اقتصاد قوی را فراهم کند.

وی با تأکید بر ضرورت اجرای کامل اصل 44 در عملیاتی کردن سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بیان داشت: بدون اجرای کامل اصل 44 اقتصاد مقاومتی عملیاتی نمی‌شود و در این بین باید اقتصاد بخش خصوصی را به طور کامل شناخت و مسئولیت‌ها را به آن واگذار کرد که البته اقتصاد بخش خصوصی امروز این ظرفیت را ندارد و لازم  است تا این اقتصاد آماده‌سازی شود و همچنین باید این وظیفه به بخش خصوصی محول شود تا در اقتصاد نقش فعال‌تری داشته باشد.

رئیس سابق دانشگاه تهران افزود: بزرگترین مشکل بخش خصوصی کشور تغییر قوانین حوزه اقتصادی است که این بخش را در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی برای آینده عاجز کرده است.

وی با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی اقتصادی غیرمتکی به نفت و فارغ از فساد است گفت: این اقتصاد به معنای کامل مردمی است و احیاکننده و مطابق با آمایش سرزمینی است.

وی افزود: راهبردهای تشکیل اقتصاد کلان و تفصیلی متشکل از اقتصاد مردمی به معنای واقعی نه به شکل خصوصی کردن اقتصاد کنونی است، ما اقتصاد را خصوصی نکرده‌ایم بلکه فقط یک جابجایی ساده بوده است و رهایی از وابستگی بودجه دولت و درآمدهای نفتی از ویژگی‌های این اقتصاد است.

رهبر اظهار داشت: منابع راکد باید به بخش تولید تزریق شود امروز تولید کمتر از 30 درصد فعال است و منابع مالی باید بقیه ظرفیت‌های خالی را تجهیز کند.

وی افزود: خوشه‌های تولیدی، تعامل با جهان، اجرای سیاست‌های تمرکززا و  اجرای مدیریت ریسک می‌تواند ما را در رسیدن به اهداف اقتصاد مقاومتی کمک کند.

رونمایی از کتب و محصولات راهبردی در حوزه اقتصاد مقاومتی

در حاشیه کنگره ملی اقتصاد مقاومتی از مجموعه‌ای از کتب و محصولات راهبردی در حوزه اقتصاد مقاومتی با حضور علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامی، رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا، حجت‌الاسلام محمدیان نماینده ولی فقیه در دانشگاه‌ها و محمدمهدی تهرانچی، رئیس دانشگاه شهید بهشتی رونمایی شد.

 اولین کنگره ملی اقتصاد مقاومتی، امروز و فردا 28 و 29 بهمن‌ماه به همت دانشگاه عالی دفاع ملی،‌ دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا و صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در مرکز همایش‌های بین‌المللی صداوسیما در حال برگزاری است.