به گزارش پورتال بانکداری اسلامی، در پی برگزاری سلسله جلسات نقد پژوهش‌های بانکداری و مالی اسلامی، پژوهشکده پولی و بانکی اقدام به برگزاری سیزدهمین نشست با موضوع «چگونگی ارتباط بانک‌ها با بازار سرمایه؛ در چارچوب نظام بانکداری بدون ربا» در تاریخ دهم دی ماه 1393 نمود.
در آغاز این نشست جناب آقای حجت‌الاسلام دکتر محمدنقی نظرپور (عضو هیئت علمی دانشگاه مفید قم) بر اساس ایده مطرح شده در مقاله مشترک خود با آقایان دکتر سید ضیا‌ء‌الدین کیاءالحسینی و میثم حقیقی در دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران، به عنوان سخنران اصلی نظرات خود را مطرح کرد. بر اساس ایده مطرح شده در این مقاله، بانک‌های موجود در نظام بانکداری بدون ربا می‌توانند با استفاده از ابزارهای پذیره‌نویسی و خرید و فروش صکوک اسلامی، صکوک حاصل از تبدیل به اوراق بهادارسازی دارایی‌ها، گواهی‌های سپرده، اوراق سهام مشارکت مدنی بانک‌ها، سرمایه‌گذاری مستقیم در بازار سرمایه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، پنجره خدمات بازار سرمایه و واگذاری اعتبارات به شرکت‌های فعال در بازار سرمایه، با بازار سرمایه ارتباط برقرار کنند و ضمن ورود به این بازار، منابع مالی مورد نیاز خود را تامین نمایند.
پس از ارائه دیدگاه سخنران اصلی، ناقدان محترم آقايان سید علی‌اصغر میرمحمد صادقی (مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی)، دکتر احمد شعبانی (عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام) و دکتر علی سعیدی (معاون برنامه‌ریزی سازمان بورس و اوراق بهادار) به بیان دیدگاه‌های خود درباره ایده مطرح شده در مقاله پرداختند.
از جمله مهم‌ترین نکات مطرح شده در این جلسه می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- بهتر است به جای استفاده از واژه بانکداری بدون ربا از واژه بانکداری اسلامی استفاده شود.
- بانک‌ها رقیب بازار سرمایه نیستند چراکه سازوکار و کارکرد هر کدام متفاوت از یکدیگر است. بهتر است به دید مکمل به این دو بخش اقتصادی کشور نگاه شود.
- نوآوری چندانی در مقاله دیده نمی‌شود چرا که عمده پیشنهادات مطرحه شده در حال اجرا است. تعبیر ارائه الگو نیز مناسب این تحقیق نیست چراکه این مقاله مجموعه‌ای از پیشنهادات است که البته اعتبارسنجی نخبگان از حیث تایید و مقبولیت آن نیز انجام نشده است.
- واسطه‌گری وظیفه شرکت‌های تامین سرمایه است و پذیره‌نویسی به معنای خرید سهام است و نه واسطه‌گری.
- بازار پول مخصوص دوره کوتاه‌مدت حدود یک سال است و نهایتاً منجر به تامین مالی یکساله شرکت‌ها می‌شود. گرچه امروزه بانک‌ها از این حدود پا را فراتر نهاده‌اند که بایستی به مرور زمان به حالت واقعی خود برگردند.
- وظیفه بانک مرکزی در کوتاه‌مدت انضباط‌بخشی به بنگاهداری بانک‌ها است. البته در بلندمدت یعنی حدود پنج سال باید بانک‌ها را از فعالیت‌‌های بنگاهداری دور نماییم. بعید است در دوره شش ماهه و یا یکساله بانک مرکزی موفق به این اقدام شود.
- بانک‌ها در بازار اعتبار دارای مزیت‌نسبی هستند و تبعات منفی سرمایه‌گذاری مستقیم بانک‌ها بیشتر از منافع و مزایای آن برای اقتصاد کشور است.
- خرید و فروش سهام توسط بانک‌ها بیشتر ایجاد تنش می‌کند چراکه حجم پول نزد بانک‌ها بسیار بیشتر از عمق بازار سرمایه ایران است.
- البته بانک‌ها می‌توانند مطابق با دستورالعمل‌های بانک مرکزی و در حیطه‌های محدود شده واحدهایی از سهام را خرید و فروش کنند.
- تعیین قیمت در بازار ثانویه ابزارهای معرفی شده نیازمند ملاحظات و دقت‌های فراوانی است.
- یکی از مواردی که حتماً می‌تواند به ارتباط بازار سرمایه و نظام بانکی کمک کند استفاده از گواهی‌های سپرده خاص است.
لازم به اشاره است که فایل صوتی و گالری تصاویر این نشست در صفحه سلسله جلسات نقد و بررسی پژوهش‌های بانکداری و مالی اسلامی قابل دریافت است. همچنین گزارش تفصیلی این نشست به زودی ارائه خواهد گردید.
· صفحه سلسله جلسات نقد و بررسی پژوهش‌های بانکداری و مالی اسلامی