در پی برگزاری سلسله جلسات نقد پژوهشهای بانکداری و مالی اسلامی، پژوهشکده پولی و بانکی اقدام به برگزاری دوازدهمین نشست با موضوع «چالشهای استفاده از عقود مشارکتی در نظام بانکی ایران» در تاریخ بیست و سوم مهر ماه 1393 نمود.
در آغاز نشست آقای دکتر حسن کیائی (عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیهالسلام) بر اساس ایده مطرح شده در مقاله مشترک خود با آقای دکتر محمد طالبی در نشریه تحقیقات مالی اسلامی، به عنوان سخنران اصلی نظرات خود را مطرح کرد. بر اساس ایده مطرح شده در این مقاله، بانك به عنوان يك ظرف توان گنجايش عقود مشاركتي به عنوان مظروف را ندارد. بانك در بعد خرد و كلان اقتصادي داراي وظايف و ويژگيهايي است كه اجراي عقود مشاركتي با آنها سازگاري ندارد و الزام به اين امر هم بانكها را در اجراي وظايف ذاتي خود با مشكل مواجه ميسازد و هم موجبات اجراي ناقص اين عقود را فراهم ميكند.
پس از ارائه دیدگاه سخنران اصلی، ناقدان محترم آقايان حجت الاسلام دكتر محمدنقی نظرپور (عضو هیئت علمی دانشگاه مفید) و دکتر حسین عیوضلو (عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیهالسلام) و محمدرضا حاجیان (معاون مطالعات اقتصادی و بانکی بانک پاسارگاد) به بیان دیدگاههای خود درباره ایده مطرح شده در مقاله پرداختند.
از جمله مهمترین نقدهای مطرح شده به مقاله مزبور میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
- لزوم تفکیک بانکهای تجاری از بانکهای تخصصی و ارائه تحلیل بر اساس این تفکیک
- امکانپذیر نبودن حذف کامل عقود مشارکتی از نظام بانکی
- وجود برخی پیشفرضها که با واقعیت سازگار نیست
- محدود کردن مشارکت به مشارکت مدنی و لزوم در نظر گرفتن معنای عام آن (مشارکت مدنی، مشارکت حقوقی، مزارعه، مساقات و ...)
- محدود شدن دایره فعالیت بانکداری اسلامی و اصرار بر ایفای نقش واسطهگری توسط بانک اسلامی همانند بانکهای متعارف
فایل صوتی و گزارش تصویری این نشست در صفحه سلسله جلسات نقد و بررسی پژوهشهای بانکداری و مالی اسلامی قابل دریافت است. همچنین گزارش تفصیلی این نشست به زودی ارائه خواهد گردید.
· صفحه سلسله جلسات نقد و بررسی پژوهشهای بانکداری و مالی اسلامی