مصر، سودان و بنگلادش

کد خبر: 100707 سه شنبه 27 اسفند 1392 - 15:31
مصر، سودان و بنگلادش

لیلا محرابی (کارشناس پژوهشی)

به منظور آشنایی بیشتر علاقمندان با جزئیات عملیات بانکداری اسلامی در جهان و بررسی عملکرد مالی بانک‌های اسلامی در کشورهای مختلف، در بخش اطلاعات آماری پورتال بانکداری اسلامی، صورت‌های مالی بانک‌های اسلامی گردآوری شده و به صورت دوره‌ای، اطلاعات این بخش بروزرسانی خواهد شد
.


1.     بانکداری اسلامی در کشور مصر:

الف) مقدمه:

در سال 1963 بانک‌های پس‌انداز اسلامی در مصر تأسیس شدند و پس از آن دولت مصر اصرار بر اعمال قوانین بانک‌های تجاری بر این بانک‌ها را داشت. سرانجام در سال 1967، این تجربه با شکست مواجه شد و پس از آن در سال 1972، بانک اجتماعی ناصر به عنوان یک موسسه اسلامی تأسیس گردید. این اولین باری بود که دولت یک کشور مسلمان نسبت به تأسیس بانکی بر اساس سیستم بدون ربا تمایل نشان داد. عمده فعالیت‌های این بانک مربوط به امور اجتماعی از جمله دادن وام‌های بدون بهره به افراد فقیر و نیازمند، بورسیه کردن دانش‌آموزان و دانشجویان و اعطای اعتبارات خرد به پروژه‌های کوچک بر اساس اصل تسهیم سود و زیان بود. به مرور زمان بانکداری اسلامی در مصر گسترش یافت و بانک‌های کاملاً اسلامی و یا بانک‌هایی که بخشی از فعالیت‌های آنها در چارچوب قوانین شریعت بود، شکل گرفت. امروزه، حجم بانکداری اسلامی مصر (سال 2012)، حدود ۳.۷ درصد از کل حجم بانکداری این کشور را تشکیل می‌دهد که طی دو سال اخیر از رشد ۲۰ درصدی برخوردار بوده است. از سوی دیگر، با توجه به استقبال و تقاضای مشتریان بانکی برای تعامل با بانکداری مطابق با شریعت اسلامی، این کشور رشد سالانه ۱۰ الی ۱۵ درصد در صنعت مالی اسلامی خود را پیش‌بینی کرده است.

ب) دریافت اطلاعات آماری بانکداری اسلامی در کشور مصر.

 

2.     بانکداری اسلامی در کشور سودان:

الف) مقدمه:
بانکداری در سودان در سال 1960 به جهت اداره کردن و نظارت بر کار شعبه‌هایی از بانک‌های خارجی که در سودان مشغول به فعالیت بودند، ایجاد گردید. بانک فیصل به عنوان اولین بانک اسلامی در سال 1977 تأسیس شد و از سال 1983 تغییرات اساسی در عملیات بانک مرکزی سودان و در کل نظام بانکی کشور در زمینه اسلامی کردن فعالیت‌های بانکداری مرسوم آغاز شد. تضمین اسلامی‌شدن عملیات بانکی، الزام به استفاده از ضوابط حسابرسی و حسابداری و مقررات مالی سازمان حسابرسی و حسابداری نهادهای تأمین مالی اسلامی (AAOIFI)، اطمینان از اجرای مناسب مقررات بانکداری اسلامی و سیاست‌های اعتباری و پولی از پیامدهای اسلامی شدن سیاست‌های بانک مرکزی سودان بود. ازاین‌رو، تبدیل یکباره تمام قوانین مالی و اسلامی کردن آنها در اقتصاد سودان دشوار بود تا اینکه از سال 1992، بخش مالی بر اساس مقررات اسلامی بنا شد و هر معامله‌ای که بر اساس قوانین شریعت نبود، ممنوع اعلام گردید.

ب) دریافت اطلاعات آماری بانکداری اسلامی در کشور سودان.

 

3.    بانکداری اسلامی در کشور بنگلادش:

الف) مقدمه:
اولین بانک اسلامی بنگلادش با مسئولیت محدود در سال 1983 تأسیس شد. این بانک بر اساس قانون شرکت‌ها تشکیل و هدف آن بانکداری بر اساس شریعت اسلامی بود. طی مدت سه سال این بانک عملیات خود را به 7 شهر و تعداد 13 شعبه گسترش داد و در حال حاضر بيش از 100 شعبه در سرتاسر بنگلادش دارد. مهم‌ترين هدف بانك‌های اسلامي بنگلادش ارايه خدمات بانكداري اسلامي بدون ربا در بازار مالي اين كشور است که در كنار اين هدف بزرگ، تحقق اهدافی چون بسيج اندوخته‌ها به سوي بخش‌هاي مولد، برقراري عدالت در تجارت و بازرگاني و حركت به سوي استقرار نظام اقتصادي اسلامي در كشور و ارايه خدمات به هدف رشد اقتصادي مردم در نظر گرفته شده است. به طور کلی، صنعت مالی اسلامی همزمان با رشد و شکوفایی در جهان، در کشور بنگلادش نیز با استقبال بسیار خوبی از سوی مردم این کشور مواجه شده است و از نظر رتبه‌بندی بنکر، این کشور در سال 2012، رتبه نهم را از لحاظ دارایی‌های منطبق بر شریعت در میان سایر کشورها به خود اختصاص داده است.
 
ب) دریافت اطلاعات آماری بانکداری اسلامی در کشور بنگلادش.