اینکه گفته شود اقتصاد محصول سیره عقلا یا اندیشه عقلایی است، نه تنها مستلزم فقدان اقتصاد اسلامی نیست؛ بلکه وجود آن را تایید میکند. اقتصاد اسلامی رویکردی واقعگرایانه دارد که با یافتههای عقلی سازگار است.
شهید صدر رسالت تفسیر حیات اقتصادی را وظیفهی علم اقتصاد میداند و تنظیم حیات اقتصادی را وظیفهی مکتب اقتصادی.
از نگاه بنیانگذار کبیر انقلاب، اقتصاد هدف نیست، بلکه ابزار تکامل معنوی جامعه است و این نگاه بسیاری از مسائل را تغییر میدهد.
پیشنهادی که محققان بانکداری اسلامی در مورد جریمه تأخیر ارائه دادهاند این است که اولاً این جریمه تبدیل به تعزیر شود و دوم اینکه عایدی آن هم به بانک برنگردد، بلکه وارد صندوق خیریهای شود که برای بدهکاران مُعسِر یا هر کار خیر دیگری استفاده شود و برای بانک درآمد ایجاد نکند.
در آیین اعطای جایزه اقتصاد اسلامی شهید صدر به پاس تلاشهای علمي در ارائه کتب و مقالات برجسته و ارائه مدلهای عملیاتی بانکداری اسلامی این جایزه به حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان اعطا شد.
بر اساس آنچه در آئیننامه جایزه اقتصاد اسلامی شهید صدر آمده است، میتوان این جایزه را به صاحبنظران اقتصاد اسلامی خارجی هم اهدا کرد.
بر چه مبنایی باید نرخ سود برای نرخ ذخیره قانونی پرداخت شود چون سپردهای که بانک مرکزی نگه میدارد باید براساس قرض باشد و چون عملا سرمایهگذاری رخ نمیدهد، بنابراین پرداخت سود به این سپردهها وجهه چندانی ندارد.
اصلاحاتی که در قانون جدید ایجاد شده است، در برخی موارد کمتر به سمت اصلاحات ساختاری رفته است.
بانک شبیه یک استخر پول است و مشخص کردن اینکه این پول متعلق به چه کسی است و چگونه خرج میشود بسیار سخت است.
ما در حوزه به طلبهها فرصت ندادیم کتاب اقتصادنا شهید صدر را بخوانند و همه تمرکزمان روی فقه و اصول بوده است.
استفاده از صکوک اجاره برای افزایش سرمایه بانکها نیازمند تبدیل این صکوک به سهام بانکهاست.
به برخی از بانکهای نمونه اجازه دهیم که براساس الگوی اسلامی محض عمل کنند و این ایدهای است که اکنون مدافعان زیادی دارد.
با وجود رکود در اقتصاد ایران و تجویز نسخه اقتصاد مقاومتی برای مهار این وضعیت، شاهد گسترش روزافزون شعب از جانب بانکها هستیم. آیا این حجم از شعب بانکی در کشور منطقی است؟
اگر محاسبات ما براساس واقعیات اقتصادی باشد، با این سؤال مواجه نمیشویم که آیا با تغییر تورم، باید نرخ سود هم تغییر کند یا خیر؟
نقشی که بیمه میتواند در رفع معضل معوقات بانکی و جریمه تاخیر آن داشته باشد.
سود علیالحساب تضمین شده، عدم اطلاع مردم و کارمندان از ضوابط اجرایی بانکداری اسلامی و نبود اخلاق حرفهای در سیستم بانکی کشور از مهمترین نواقص است.
محمد جواد توکلی
تعیین ضربالاجل برای تحقق بانکداری اسلامی، بدون مشارکت واقعی محققان و اساتید بانکداری اسلامی، کار چندان مؤثری نخواهد بود.